1. Założenie konta bankowego

Co jest potrzebne?
Do założenia konta bankowego potrzebne są:

Dokument tożsamości (paszport, dowód osobisty)

Pozwolenie na pobyt (np. B, C lub L)

Potwierdzenie miejsca zamieszkania (np. umowa najmu, zaświadczenie meldunkowe)

Banki w Szwajcarii:

UBS, Credit Suisse, Raiffeisen, PostFinance

Banki internetowe: Zak (Bank Cler), Neon, Yapeal, Revolut

Większość z nich oferuje darmowe konta lub pakiety łączone (konto do wypłaty, oszczędnościowe, karta kredytowa itd.)

Wskazówka: Wiele banków oferuje specjalne warunki dla nowych mieszkańców, uczniów lub studentów.

---

2. Planowanie budżetu i koszty utrzymania

Koszty życia w Szwajcarii są wysokie, ale można je zaplanować.

Średnie miesięczne wydatki (osoba samotna):

Kategoria	Szacunkowe koszty (CHF)
Czynsz (kawalerka)	1’000 – 1’500
Ubezpieczenie zdrowotne	250 – 400
Żywność	400 – 600
Transport publiczny / mobilność	70 – 150
Telefon & Internet	50 – 100
Czas wolny / ubrania / ubezp.	300 – 500

Wskazówka: Proste szablony budżetów znajdziesz np. na budgetberatung.ch

---

3. Abonamenty telefoniczne, internet, komunikacja publiczna

Telefon komórkowy:
Operatorzy: Swisscom, Salt, Sunrise, M-Budget Mobile, yallo, Lidl Connect
Rodzaje umów: abonament lub prepaid

Zwróć uwagę na:

Minimalny okres trwania umowy (często 12/24 miesiące)

Okres wypowiedzenia (często 2 miesiące)

Koszty roamingu

Internet / oferty łączone:
Dostawcy: Sunrise, Swisscom, Salt, init7, M-Budget Internet
Pakiety łączone (Internet + TV + telefon) są często tańsze
W wielu miastach dostępne łącze światłowodowe

Transport publiczny (ÖV):
SBB (pociągi), Postauto, ZVV/Bernmobil (lokalnie)

Rodzaje biletów:

Halbtax: 50 % zniżki na większość biletów

GA (Generalabonnement): nieograniczona podróż po całym kraju

Miesięczne i roczne bilety miejskie / kantonalne

Aplikacje: SBB Mobile, FAIRTIQ, ÖV Plus

---

4. Rozumienie i wypowiadanie umów

Przy podpisywaniu umowy:
Czytaj drobny druk!
– Jaki jest czas trwania umowy? Czy przedłuża się automatycznie?
– Jaki jest okres wypowiedzenia?
Umowy są często ważne także w formie pisemnej online (np. e-mail, potwierdzenie przez stronę internetową)

Wypowiedzenie:
Zawsze wypowiadaj umowy pisemnie, najlepiej listem poleconym.
Zrób to na czas: np. 2 miesiące przed końcem umowy (telefon, siłownia, internet itd.)
W przypadku umów bezterminowych: przestrzegaj terminów wypowiedzenia (określonych w umowie).

Wskazówka: Gotowe wzory wypowiedzeń znajdziesz bezpłatnie np. na:
beobachter.ch
comparis.ch
mieterverband.ch